Một trong những bộ kỹ năng quan trọng nhất cần dạy cả cho người lớn và cho trẻ em trước thế giới và tương lai bất định này là "Tư duy linh hoạt". Những kỹ năng này cần được dạy, được củng cố và rèn luyện cả trong trường học, tại nhà và tại chỗ làm.
Tháng trước, tôi đã xây dựng khoá học miễn phí mang tên "Agile Mindset - Tư duy linh hoạt" cho người đi làm nhằm giúp các bạn reset lại bản thân trong hoàn cảnh làm việc và tương lai nghề nghiệp mới, hướng dẫn cách làm việc và cộng tác với người khác, với máy, với đối tác bên ngoài, với khách hàng, v.v. Đối với người đang đi làm, đây là kỹ năng tồn tại chứ không phải là nice to have - có thì tốt. Link khoá học ở đây cho những ai chưa học: https://www.nguyenphivan.com/challenge-page/agile-mindset-tu-duy-linh-hoat
Hôm nay, tôi muốn nhìn vấn đề về góc độ toàn diện hơn, về phát triển sự linh hoạt trong tư duy cho mọi người, từ nhỏ đến lớn, dù đi làm thuê hay làm chủ hay freelance. Bộ kỹ năng này tạo thành hành trình hay bản đồ phát triển cho mỗi người để ngày càng trở nên linh hoạt hơn. Bộ kỹ năng này không phải học là xong mà cần được rèn luyện trong suốt hành trình cuộc sống.
Vì vậy, đối với các bạn trẻ đang học đại học, mới hay đang chuẩn bị tham gia thị trường lao động, với thầy cô và phụ huynh đang có con trong độ tuổi cấp 2, cấp 3, đây có thể xem là bộ khung để xây dựng nền tảng linh hoạt cho các em cả đời. Bộ kỹ năng tư duy linh hoạt bao gồm những kỹ năng và khả năng sau:
Ability to learn - Khả năng học cả đời
Học đã trở thành kỹ năng quan trọng trong thế kỷ 21. Không trường lớp nào hay bất kỳ ai chịu trách nhiệm trực tiếp về khả năng học của ai ngoài bản thân người đó. Do đó, giúp ai đó học không còn mang ý nghĩa là dạy kiến thức nữa. Kiến thức dạy hôm nay ngày mai đã lỗi thời rồi. Điều quan trọng gấp bội là dạy cách học linh hoạt để ai cũng có thể tự học, tự nghiên cứu, tìm hiểu và tạo thành thói quen tự học cả đời. Chỉ có như vậy mới có thể hội nhập vào tương lai chưa biết sẽ ra sao.
Adaptability - Khả năng hội nhập
Đây là 1 trong top 3 kỹ năng quan trọng nhất giúp tìm được và hội nhập được vào nghề nghiệp tương lai. Sự linh hoạt thay đổi tư duy, cách tiếp cận, phương pháp, v.v khi cần để thích nghi với hoàn cảnh đã thay đổi là cách duy nhất mà bạn có thể làm trong sự thay đổi quá nhanh quá nguy hiểm của thế giới việc làm hiện nay. Nếu thiếu đi khả năng này, một người bị đóng khung cứng nhắc khó có thể mà tồn tại được trong môi trường tương lai mới. Bạn có thể tham gia học khoá "Bản đồ kỹ năng hội nhập nghề nghiệp tương lai" để học kỹ năng này.
Adopting a different perspective - Khả năng đón nhận một góc nhìn khác
COn người default là luôn nghĩ mình đúng, luôn nghĩ cách làm của mình là duy nhất, hay nhất, và hay dựa vào kinh nghiệm cũ để hù doạ hoàn cảnh mới. Xưa rồi! Thế giới mới luôn là sự bắt đầu lại từ đầu của những cách nhìn vấn đề, dù là vấn đề cũ hay mới, cộng tác với nhiều người khác nhau để tìm ra lời giải cho vấn đề dù là mới hay cũ và thử nghiệm xem ý tưởng đưa ra có phù hợp hay không. Không có sự đảm bảo nào là ai nói gì mà đúng cả. Cứ phải cùng nhau suy nghĩ, chọn lựa, thử nghiệm và cứ như thế mà làm không bao giờ kết thúc. Vậy, thì chuyện chấp nhận góc nhìn khác, suy nghĩ khác, ý tưởng khác, cách tiếp cận khác là chuyện đương nhiên, là nền tảng cơ bản nhất để bạn có thể fit in vào bất kỳ đội ngũ nào, môi trường nào hay tương lai nào.
Translating knowledge to different contexts - Ứng dụng kiến thức vào những tình huống khác nhau
Kiến thức chỉ là dữ liệu thô không có ích gì nếu ta không biết cách ứng dụng kiến thức đó vào các hoàn cảnh thực tế khác nhau một cách sáng tạo. Một điều mình học, nó không chỉ giúp mình giải quyết 1 vấn đề mà nó có thể là kiến thức nền để bạn kết hợp, kết nối với nhiều kiến thức khác, từ nhiều lĩnh vực khác để tạo ra ý tưởng mới, cách tiếp cận mới. Sáng tạo nằm ở đó, là sự linh hoạt trong việc vận dụng kiến thức trong những hoàn cảnh và môi trường khác nhau. Cho nên, học kiến thức ai cũng học được. Người giỏi và thành công là người vận dụng được kiến thức đó một cách linh hoạt và sáng tạo nhất vào nhiều hoàn cảnh cụ thể.
Creativity & imagination - Khả năng sáng tạo và tưởng tượng
Nếu không ai biết tương lai và thế giới sẽ ra sao thì kỹ năng gì trở thành quan trọng nhất? Là khả năng tưởng tượng và kiến tạo tương lai mới. Nếu không có tiền lệ để vin vào vậy thì cách tốt nhất là tạo ra tiền lệ mới. Vậy thôi. Cho nên, người càng giữ được cho mình óc tưởng tượng phong phú và linh hoạt trong suy nghĩ bằng cách kiến tạo ra tương lai mới thì sẽ càng thành công trong tương lai.
Trong tình thế mà mọi thứ đều đã trở nên bất định này, không có cách nào khác hơn là phải linh hoạt để có thể tiếp tục đi về phía tương lai. Nếu đó là lựa chọn của bạn, là tiếp tục hành trình tương lai, thì đây chính là hành trang quan trọng nhất, trừ phi bạn không có ý định hay kế hoạch hội nhập vào tương lai phía trước, thì chắc phải nghĩ cách sống trong quá khứ hay trốn tương lai bằng cách bỏ hết không màng tới sự đời. Lựa chọn không có đúng hay sai. Chỉ có lựa chọn và phải action - hành động tương ứng ngay bây giờ.
Comments